Από τον κήπο του Έλληνα φιλόσοφου Επίκουρου...στον κήπο του Αμερικανού ψυχαναλυτή Ιρβιν Γιάλομ!

Μεγάλη Εβδομάδα...Ζωή...Θάνατος...Ανάσταση!

Επηρεασμένος από τους αρχαίους Έλληνες φιλόσοφους, από τον Σωκράτη μέχρι τον Επίκουρο δήλωσε ο διάσημος Αμερικανός ψυχαναλυτής Ιρβιν Γιάλομ.
Ακόμα και η ιδέα του καινούργιου του βιβλίου «Στον κήπο του Επίκουρου: Ξεπερνώντας το φόβο του θανάτου» δημιουργήθηκε πριν μερικά χρόνια ,όταν είχε επισκεφθεί την Ελλάδα.
Πριν μερικές ημέρες ο Γιάλομ επισκέφθηκε πάλι την Ελλάδα, πραγματοποιώντας διάλεξη στο Μέγαρο Μουσικής με θέμα το φόβο του θανάτου.
Απίστευτα μεγάλη η προσέλευση του κόσμου και όπως τονίστηκε από όλα τα μέσα επικοινωνίας που αναφέρθηκαν στην εκδήλωση-διάλεξη κυρίως γυναίκες…(το αφήνω αυτό ασχολίαστο προς το παρόν…)
Μεταξύ των άλλων αναφέρθηκε λοιπόν ο Γιάλομ ,στον αρχαίο φιλόσοφο Επίκουρο για τον οποίον είπε ότι ασχολήθηκε πολύ με το θέμα του θανάτου και της ανθρώπινης τύχης, όπως επίσης ότι ο Επίκουρος προέβλεψε την ύπαρξη του υποσυνειδήτου 2.000 χρόνια πριν από τον Φρόιντ!
Ξέρουμε ότι στην Αθήνα, ο Επίκουρος το 306 αγόρασε ένα κτήμα με κήπο και ιδρύει εκεί την ομώνυμη σχολή του.
Ο Κήπος του Επίκουρου ,ήταν μια κοινότητα Φίλων και συμφιλοσοφούντων, με την ολοκληρωμένη έννοια της λέξης. Ήταν μια κοινότητα ανθρώπων που φιλοσοφούσαν «διάγοντας βίον λιτόν» στηριγμένο στη φιλία και την ισότητα.
Μέλη του Κήπου ήταν άνδρες και γυναίκες, ελεύθεροι και «δούλοι» χωρίς καμιά διάκριση.
Και όμως ένας τέτοιος χαρισματικός άνθρωπος που αγαπήθηκε σαν θεός σχεδόν από τους μαθητές του, κατηγορήθηκε και κατασυκοφαντήθηκε όσο κανένας άλλος φιλόσοφος, από τους αντιπάλους του.
Ο «παρεξηγημένος» Έλληνας φιλόσοφος Επίκουρος για τη φιλία έγραψε :
Από όλα τα δώρα που η θεία πρόνοια μας χαρίζει για να κάνει τη ζωή μας πλήρη και χαρούμενη, η Αγάπη / φιλία είναι το ομορφότερο!
Και σε ερώτηση στο Γιάλομ της δημοσιογράφου Ελπίδας Πασαμιχάλη, σχετικά με τους φίλους:
Θεωρείτε ότι οι φίλοι του ατόμου μπορούν να αντικαταστήσουν το ρόλο του ψυχοθεραπευτή;
Η απάντηση είναι:

Η ψυχοθεραπεία είναι ένα είδος πρόβας για την πραγματική ζωή. Τελικός στόχος της σωστής θεραπείας είναι να βοηθήσει το άτομο ν να δημιουργήσει εποικοδομητικές και ανθεκτικές στο χρόνο σχέσεις, πράγμα που αν συμβεί κάνει αυτομάτως την θεραπεία να μην είναι απαραίτητη. Από την προσωπική μου πείρα έχω διαπιστώσει πως είναι πολύ σπάνιο άνθρωποι με μεγάλο αριθμό στενών φίλων να έλθουν για ψυχοθεραπεία, εκτός και αν αντιμετωπίζουν μία απροσδόκητη κρίση.

Για το φόβο του θανάτου...η άποψη του Γιάλομ, είναι ότι κάποτε τον αντιμετώπιζαν αλλιώς, πιο ανθρώπινα…

Πιστεύω ότι σε πιο πρωτόγονες κοινότητες ο θάνατος ήταν μέρος της ζωής, ενώ σήμερα ο θάνατος είναι κρυμμένος πίσω από μία κουρτίνα. Παλιότερα οι άνθρωποι πέθαιναν στο σπίτι τους και όχι πίσω από την κουρτίνα ενός νοσοκομείου. Τώρα ο θάνατος είναι αόρατος. Νομίζω ότι οι άνθρωποι ήταν πιο εξοικειωμένοι με την ιδέα του θανάτου σε άλλες εποχές της ιστορίας από ότι είναι στην εποχή μας.
Μεγάλο παράγοντα φόβου θεωρούσε ο Επίκουρος το θάνατο, που ο σώφρων έπρεπε να διώξει πάση θυσία. «Κοίτα να συνηθίσεις στην ιδέα ότι ο θάνατος για μας είναι ένα τίποτα» έλεγε προς το Μενοικέα:
«ακριβώς επειδή όταν υπάρχουμε εμείς αυτός είναι ανύπαρκτος, κι όταν έρχεται αυτός είμαστε ανύπαρκτοι εμείς!»
Όσο για το θάνατο του Επίκουρου… πέθανε εν μέσω δυνατών πόνων, που κράτησαν δεκατέσσερις μέρες (έπασχε από πέτρα στα νεφρά). Ακόμα και την τελευταία μέρα της ζωής του την αναγνώρισε σαν «ευτυχισμένη μέρα», όταν γράφοντας στον φίλο του Ιδομενέα, αναπολούσε τη χαρά που ένιωθε καθώς αναθυμόταν τις συζητήσεις που είχαν κάνει! Μετά μπήκε σε μια χάλκινη σκάφη γεμάτη με ζεστό νερό και ήπιε ένα ποτήρι ανέρωτο κρασί. Αφού ζήτησε από τους μαθητές του να θυμούνται και να εφαρμόζουν τη διδασκαλία του, πέθανε. Ήταν η μέρα των γενεθλίων του!
Μεγάλη βδομάδα από σήμερα φίλοι μου και η ατμόσφαιρα βαραίνει….η ανθρώπινη ύπαρξη, μελαγχολεί, αναρωτιέται…ψάχνει…ζητάει τη δική της… Ανάσταση!
Στο χέρι μας είναι να δημιουργήσουμε το δικό μας «κήπο»το γεμάτο φίλους ,καθαρές σχέσεις και αγάπη για τον άνθρωπο!
Το δε, ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΡΧΑΙΟ ΠΝΕΥΜΑ....παραμένει ΑΘΑΝΑΤΟ!!!